«سخنراني مبانی تشیّع» حاصل 8 جلسه از بیانات ارزشمند علاّمه سیدمحمد حسین حسینی طهرانی (۱۳۷۴-۱۳۰۵) پیرامون موضوعات اصیل اعتقادی همچون «توحید و ولایت»، «جبر و اختیار»، «خیر و شرّ»، «فقر و عبودیّت»، «واسطهی فیض» و «عدالت صحابه» میباشد. نسخهی مکتوب این سخنرانی نیز تحت عنوان «کتاب مبانی تشیّع»، با مقدمهی فرزند ایشان آیت الله حاج سید محمد محسن حسینی طهرانی از انتشارات مکتب وحی منتشر گردیده است.
در ادامه همراه باشید با برخی از مهم ترین مباحث مطرح شده در هر کدام از این جلسات.
جلسهی اول مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون حقیقت خیر و شر و نسبیت آن بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- نظراتی در باب وجود خیر و شرّ در عالم
- منشأ پیدایش عنوان «بدی» و «شر»
- عدم برتری مخلوقات خدا بر دیگری، از نظر مخلوقیّت
- اختصاص سرای آخرت به متواضعان نه سرکشان
- حضرت مولانا: پس بد مطلق نباشد در جهان
جلسهی دوم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون جبر و اختیار و منطق عایشه در جنگ جمل بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- جایگاه اختیار در اعمال انسان
- حکم شرع و وجدان و عقل به ضامن بودن انسان نسبت به خطای خویش
- اختیار، سبب بهشتی و جهنّمی بودن انسان
- نصیحت پیامبر اکرم صلّی اللَه علیه و آله به عایشه در هنگام ارتحال
- سیاست غلط عایشه در جریان جنگ جمل
جلسهی سوم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون پرسش و پاسخ اعتقادی بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- عدم تنافی اختیار در اعمال با ثبت ازلی آنها در لوح محفوظ
- رفع شبههای در باب تند خو بودن حضرت یونس علیه السّلام
- اختلاف درجات پیامبران علیهم السّلام در قرآن کریم
- اختلاف حالات حضرت یعقوب علیه السّلام در اطّلاع بر غیب
- اشتراک شیعه و سنّی در جواز بوسیدن ضریح پیامبر
جلسهی چهارم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون معرفت به ولایت و وصول به توحید علمی بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- تثبیت در راه سلوک إلیاللَه از ثمرات تبعیّت از مقام ولایت
- تشرّف حارث هَمدانی به خدمت أمیرالمؤمنین علیه السّلام
- بهترین شیعیان در کلام امیرالمؤمنین علیه السّلام
- گفتار امیرالمؤمنین علیه السّلام به حارث دربارۀ درجات و مقام خود
- أمیرالمؤمنین علیه السّلام قسمتکنندۀ آتش دوزخ
جلسهی پنجم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون بهترین عمل نزد خدا، و بیان حقیقت فقر انسان بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- توصیهی رسول خدا صلّی اللَه علیه و آله و سلّم به ابوذر غفاری
- اعتراف بزرگان بر جهل در مقابل اسرار جهان هستی
- حیات و شعور داشتن تمام موجودات
- جهاد در راه خدا یعنی مجاهده برای باز شدن راه بهسوی خدا
- عدم خشنودی عاقل از مدح ابلهان
جلسهی ششم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون محوریت دین اسلام و قرآن بر توحید بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- معنای فلسفهی دین
- تلاش امیرالمؤمنین علیه السّلام برای خروج از ولایت و حکومت کفر
- اجر شهید برای زحمتکشان در حکومت اسلام
- ترسو بودن حسّان بن ثابت و بیان داستانی از او
- مراجعهی سعد بن وقّاص به معاویه و بازخواست معاویه از او
- ناتوانی سعد بن وقّاص از جوابدادن به معاویه
جلسهی هفتم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون اهل بیت علیهم السلام ، راه اتصال بشریت به پروردگار بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- اشعار شافعی در ولاءِ اهلبیت
- عدم خروج انسان در تمام مراحل وجودی از قوّۀ واهمه و قوّۀ متخیّله
- عبور پیغمبر از عالم نسیان و رسیدن به حقیقت، علّت تفاوت ایشان با سایر افراد
- انانیّت و ایراد موجود در نفس، علّت منع خیر و عدم انفاق
- انسان، مستعدّ برای رفتن به أسفَلُالسّافلین و رسیدن به أعلَیعلّیّین
- شعر شاعر عرب در تشییع جنازۀ امام صادق علیه السّلام
جلسهی هشتم مبانی تشیّع
این جلسه پیرامون نقد و بررسی قول عامه در عدالت مطلق صحابه بوده و مباحث مهم آن به شرح زیر است:
- هدایت بهسوی صراط مستقیم فقط با تبعیّت از قرآن و رسول خدا
- قبول داشتن قرآن یعنی عمل به کلام مفسّر و مبیّن حقیقی قرآن
- فِسق ولید در بیان صریح قرآن؛ و عدالت وی در نزد عامّه با ادلّۀ واهی
- جعل روایت دربارۀ خلقت توسّط ابوهریره بر خلاف نصّ قرآن
- اختلاف بعضی از علمای عامّه درخصوص ایرادات وارده بر خودشان
- ملاقات مرحوم آیة اللَه سید مرتضی عسگری و ابورریّه در مصر
- انتقاد ابوریّه به ابوهریره و احترام ایشان به امیرالمؤمنین علیه السّلام